REDDİYE/POLEMİK GELENEĞİ VE MEVLÂNÂ’NIN HIRİSTİYANLIK ALGISI
Cengiz Batuk
Özet
Müslümanlar diğer dinleri tanımlamak ya da ifade etmek için çoğu zaman reddiye/polemik yöntemini kullanmışlardır. Bu metotla diğer dinler ve inançlar, özellikle kelamcılar tarafından eleştiriye tabi tutulur ve Polemik/Reddiye literatürüyle de diğer dinlerin hakikat iddialarının asılsız olduğu gösterilmeye çalışır. Mesnevî’de Mevlânâ, Yahudi bir vezirin Hıristiyanlığı nasıl değiştirdiğine dair uzun bir öykü anlatır. Öyküye göre, Yahudi vezir bilinçli olarak İsa’nın öğretisini bozar. Bundan başka, Fîhi Mâ Fîh’de İsa’nın Tanrı olduğunu söyleyen bir Hıristiyanın inancı eleştirilir. Aslında Mevlânâ, Hıristiyanlığa bakış konusunda zaman zaman kelamcılara yaklaşmakla birlikte o, kelamcılardan farklı bir metot ortaya koyar. Aslında Mevlânâ da kelamcılar gibi Hıristiyanlığın İsa’nın gerçek öğretisi olmadığı ve İsa’nın tanrı olmadığını söyler. Hıristiyanlığı eleştirirken öykü dilini kullandığı için de Hıristiyanlar ona tepki göstermezler. Bu makalede Mevlânâ’nın bir tür karikatür tekniği olan gerçekliği farklı bir tarzda ifade etmek için öykü yöntemini kullanarak Hıristiyanlığı nasıl anladığı üzerinde durulacak ve öykü dilinin farklı inançlara sahip insanları anlamada polemikçi dilden farkı ortaya konulacaktır.